Verklaring van DUO open onderwijsdata

Inhoud

• Samenvatting
• Verklaring
  • Nalevingsstatus
  • Akkoordverklaring
  • Feedback en contactgegevens
• Onderbouwing van de verklaring
  • Onderzoeksresultaten
  • Afwijkingen van de toegankelijkheidsstandaard
  • Andere toegankelijkheidsissues
  • Onevenredige last
• Algemene toelichting
  • Uitleg over de nalevingsstatussen
  • Uitleg over onevenredige last
  • Inhoud buiten de werkingssfeer van het Besluit
  • Links naar bronnen

Onderbouwing van de verklaring

Onderzoeksresultaten

De website DUO open onderwijsdata is onderzocht op toegankelijkheid en uit de rapportage blijkt volgens Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) dat nog niet aan alle onderstaande kenmerken wordt voldaan:

• De onderzoeksresultaten waarop de claim is gebaseerd zijn beschikbaar via:
  • https://www.duo.nl/images/toegankelijkheidsrapport-open-onderwijsdata.pdf
    Kenmerken die in de rapportage zijn vastgelegd:
    • Datum: 07-04-2022
    • Type onderzoek: handmatig onderzoek (eventueel deels automatisch)
    • Onderzoek uitgevoerd door: de overheidinstantie zelf
    • Oké. Gebruikte standaard: EN 301 549 / WCAG 2.1 niveau AA
    • Oké. Actualiteit: voldoet aan de voorwaarde. Uit de rapportage blijkt dat de meet- en onderzoeksgegevens waarop het onderzoek is gebaseerd jonger zijn dan 36 maanden.
    • Oké. Onderzoeksmethode: voldoet aan de voorwaarde. Uit de rapportage blijkt dat bij het handmatige onderzoek een goed gedocumenteerde evaluatiemethode (WCAG-EM of gelijkwaardig) is gebruikt.
    • Oké. Vastlegging: voldoet aan de eisen. Uit de rapportage blijkt dat de onderzoeksresultaten zijn vastgelegd in een voor mensen leesbaar formaat, of in het machineleesbare formaat EARL.
• De (gecombineerde) onderzoeksresultaten:
  • Oké. Omvatten alle eisen uit hoofdstuk 9 Web (voor websites) of 11 Software (voor mobiele applicaties) van de Europese toegankelijkheidsnorm EN 301 549. De eisen voor websites, mobiele applicaties en downloadbare documenten in deze norm zijn identiek aan de niveau A en AA succescriteria van de wereldwijd toegepaste toegankelijkheidsstandaard WCAG 2.1.
  • Oké. Zijn representatief voor alle content op het hoofddomein en eventuele de sub- en andere domeinen die in de verklaring worden genoemd.
• Niet Oké. Tijdens het onderzoek zijn afwijkingen gevonden op de toegankelijkheidsstandaard, die niet konden worden hersteld voordat het onderzoek werd afgerond.
• Oké. Op basis van de onderzoeksresultaten verklaart Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) dat de website gedeeltelijk voldoet aan de toegankelijkheidsstandaard.

(Onder het kopje Uitleg over de nalevingsstatussen worden de kenmerken van de verschillende statussen beschreven).

Afwijkingen van de toegankelijkheidsstandaard

1. SC 1.1.1 - Niet-tekstuele content [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient. […]

   • Oorzaak:

     • Voor alle onderzochte pagina’s geldt dat in het hoofdmenu bij de link naar 'Inburgeren' een symbool staat van een pijl schuin omhoog, om aan te geven dat een externe pagina geopend wordt. Dit moet ook doorgegeven worden aan gebruikers van een screenreader, bijvoorbeeld door middel van een screenreader-only tekst 'opent externe pagina'. • Op https://duo.nl/open_onderwijsdata/voortgezet-onderwijs/publicaties/aanbod-brugklassen.jsp staat hetzelfde symbool (pijl schuin omhoog) in de knop/link 'Dashboard'. De screenreader-only tekst is hier "Ga naar dashboard". Dat is geen correct tekstueel alternatief. • Het logo in de PDF https://duo.nl/open_onderwijsdata/images/toelichting-leerlingen-po-soort-po-cluster-leeftijd.pdf heeft geen alt tekst en wordt niet gezien door schermlezers. • De afbeeldingen in de PDF https://duo.nl/open_onderwijsdata/images/examenmonitor-vo-2020-2021.pdf hebben geen alternatieve tekst. Schermleessoftware slaat hierdoor alle afbeeldingen over, waardoor het lijkt alsof het document geen afbeeldingen bevat. Er zijn wel onderschriften geplaatst, maar die bieden onvoldoende informatie.

   • Gevolg:

     De schermleessoftware gaat niet goed om met de informatie.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025
2. SC 1.3.1 - Info en relaties [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.

   • Oorzaak:

     • Op https://duo.nl/open_onderwijsdata/hoger-onderwijs/aantal-studenten/inschrijvingen-eerstejaars-wo.jsp onder 'Toelichting' staan kopjes die met <strong> zijn opgemaakt. Koppen dienen in de HTML-code aangegeven te worden als kop, idealiter met <h>-elementen. Overigens is <strong> niet bedoeld voor opmaak, maar om semantische waarde aan te geven, zoals een waarschuwing. • Op https://duo.nl/open_onderwijsdata/ staat een lijst links (“Primair Onderwijs”, “Voortgezet Onderwijs”, enz.), waarbij onder elke link extra informatie staat over de inhoud. Dit maakt dat de links ook als kop fungeren. Deze relatie is echter niet softwarematig te bepalen. De links dienen daarom tevens als kop gecodeerd te worden. Let hierbij op een logische koppenstructuur (gebruik van het juiste kopniveau). • De dropdown bij "Kies een ROC" op https://duo.nl/open_onderwijsdata/middelbaar-beroepsonderwijs/factsheets-voortijdig-schoolverlaten/roc-factsheets-voortijdig-schoolverlaten.jsp bevat een unordered list <ul> met daaronder listitems <li> die een role="button" hebben gekregen. Hiermee wordt de semantische betekenis van <li> overschreven. Dit is niet toegestaan. Een <ul> of <ol> mag alleen de elementen <li>, <script> of <template> bevatten. • In de PDF https://duo.nl/open_onderwijsdata/images/toelichting-leerlingen-po-soort-po-cluster-leeftijd.pd zijn de koppen niet gecodeerd als koppen en dus niet als zodanig herkenbaar voor screenreaders. • In de pdf https://duo.nl/open_onderwijsdata/images/toelichting-leerlingen-po-soort-po-cluster-leeftijd.pdf bevat de tabel geen table headers in de code.

   • Gevolg:

     Schermleessoftware gaat niet goed om met de informatie.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025
3. SC 1.3.2 - Betekenisvolle volgorde [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Als de volgorde waarin content wordt gepresenteerd van invloed is op zijn betekenis, kan een correcte leesvolgorde door software bepaald worden.

   • Oorzaak:

     In de PDF https://duo.nl/open_onderwijsdata/images/examenmonitor-vo-2020-2021.pdf klopt de volgorde van de codering niet overal. Op pagina 18 wordt de tekst (met kopje “Methode”) onder de tabel in eerste instantie overgeslagen in de gecodeerde leesvolgorde. Halverwege de tekst onder het kopje "4.4. Herkansingen" komt de tekst alsnog naar voren. De code volgt dus niet de visuele leesvolgorde.

   • Gevolg:

     Schermleessoftware gaat niet goed om met de informatie.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025
4. SC 1.4.11 - Contrast van niet-tekstuele content [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     De visuele weergave van het volgende heeft een contrastverhouding van ten minste 3:1 ten opzichte van aangrenzende kleuren:

     • Componenten van de gebruikersinterface: Visuele informatie die vereist is om componenten van de gebruikersinterface en statussen te identificeren, met uitzondering van inactieve componenten of componenten waarvan de weergave van de component wordt bepaald door de user agent en niet wordt aangepast door de auteur;
     • Grafische objecten: Delen van afbeeldingen die vereist zijn om de content te begrijpen, behalve wanneer een specifieke weergave van afbeeldingen essentieel is voor de informatie die wordt overgebracht.
   • Oorzaak:

     In de PDF https://duo.nl/open_onderwijsdata/images/examenmonitor-vo-2020-2021.pdf staan grafieken waarbij het contrast van de gebruikte kleuren niet altijd voldoende is tov de achtergrond of de aangrenzende kleuren. Bijv. oranje op wit heeft een contrast van 1,8:1 ipv de vereiste 3:1.

   • Gevolg:

     Slechtzienden kunnen de website mogelijk minder goed lezen.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025
5. SC 2.4.2 - Paginatitel [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Webpagina's hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.

   • Oorzaak:

     • Op veel pagina's staat in principe een goede titel maar aan het eind staat dan nog "DUO-Particulier" in plaats van "DUO - Open Onderwijsdata" of iets dergelijks. Bijvoorbeeld op https://duo.nl/open_onderwijsdata/hoger-onderwijs/aantal-studenten/inschrijvingen-eerstejaars-wo.jsp. • Een aantal paginatitels heeft overbodige of verwarrende informatie, zoals bijvoorbeeld "Veelgestelde vragen - Footer - DUO Particulier" op https://duo.nl/open_onderwijsdata/footer/veelgestelde-vragen/. Het woord "footer" kan hier verwijderd. (En "DUO Particulier" zou dus vervangen moeten worden door "DUO Open Onderwijsdata" of iets dergelijks.) • De pdf https://duo.nl/open_onderwijsdata/images/toelichting-leerlingen-po-soort-po-cluster-leeftijd.pdf heeft als titel "Toelichting etalagebestand". Dat is iets heel anders dan wat bovenaan de tekst staat, dus volstrekt onduidelijk en verwarrend.

   • Gevolg:

     De titel beschrijft niet in alle gevallen het onderwerp van een pagina. Dit kan voor een gebruiker verwarring opleveren.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025
6. SC 2.4.4 - Linkdoel (in context) [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Het linkdoel kan bepaald worden uit enkel de linktekst of uit de linktekst samen met zijn door software bepaalde linkcontext, behalve daar waar het doel van de link een dubbelzinnige betekenis kan hebben voor gebruikers in het algemeen.

   • Oorzaak:

     Op https://duo.nl/open_onderwijsdata/hoger-onderwijs/aantal-studenten/inschrijvingen-eerstejaars-wo.jsp staan 2 links met dezelfde naam (“Voorlopige aantallen - Inschrijvingen eerstejaars wo”), die naar verschillende soorten bestanden verwijzen. Sowieso is het voor gebruikers van schermleessoftware handig als in de linknaam ook de bestandssoort (en eventueel de bestandsgrootte) vermeld wordt.

   • Gevolg:

     De bezoeker van de site kan mogelijk een bestand niet vinden doordat twee links dezelfde naam hebben.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025
7. SC 2.4.7 - Focus zichtbaar [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Elke gebruikersinterface die met een toetsenbord te bedienen is, heeft een bedieningswijze waarbij de indicator van de toetsenbordfocus zichtbaar is.

   • Oorzaak:

     De knoppen op onder meer https://duo.nl/open_onderwijsdata/footer/veelgestelde-vragen/ om alinealinks te kopiëren, krijgen geen zichtbare focusrand wanneer de toetsenbordfocus erop komt. NB: het betreft hier functionaliteit die alleen aanwezig is wanneer de pagina bezocht wordt vanuit een medewerker-account.

   • Gevolg:

     De bezoeker van de site, die met het toetsenbord navigeert, kan niet zien waar de focus zich bevindt.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025
8. SC 4.1.2 - Naam, rol, waarde [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Voor alle componenten van de gebruikersinterface (inclusief, maar niet uitsluitend voor formulierelementen, links en door scripts gegenereerde componenten), kunnen de naam (name) en rol (role) door software bepaald worden; toestanden (states), eigenschappen (properties) en waarden (values) die door de gebruiker ingesteld kunnen worden, kunnen door software ingesteld worden; en kennisgeving van veranderingen in deze items is beschikbaar voor user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.

   • Oorzaak:

     • De knoppen op onder meer https://duo.nl/open_onderwijsdata/footer/veelgestelde-vragen/ om alinealinks te kopiëren hebben geen naam. Hierdoor leest schermleessoftware enkel voor dat er sprake is van een knop, niet waar de knop voor is. NB: het betreft hier functionaliteit die alleen aanwezig is wanneer de pagina bezocht wordt vanuit een medewerker-account. • Op https://duo.nl/open_onderwijsdata/middelbaar-beroepsonderwijs/factsheets-voortijdig-schoolverlaten/roc-factsheets-voortijdig-schoolverlaten.jsp heeft de dropdownknop in het invoerveld "Kies een ROC" geen naam en geen waarde (ingevouwen/uitgevouwen). Hierdoor kan schermleessoftware doel en status niet communiceren.

   • Gevolg:

     Schermleessoftware gaat niet goed om met de informatie.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025
9. SC 4.1.3 - Statusberichten [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     In content die is geïmplementeerd met opmaaktalen kunnen statusberichten door software bepaald worden met behulp van rol (role) of eigenschappen (properties), zodat hulptechnologieën de berichten aan de gebruiker kunnen presenteren zonder dat ze de focus krijgen.

   • Oorzaak:

     Op https://duo.nl/open_onderwijsdata/primair-onderwijs/aantal-leerlingen/ wijzigt de aanduiding van het aantal resultaten wanneer er filters in- of uitgeschakeld worden. Deze wijzigingen zijn statusberichten, maar kunnen niet programmatisch worden bepaald en worden daardoor niet gecommuniceerd aan schermleessoftware. Dit kan bijvoorbeeld opgelost worden door gebruik van aria-live.

   • Gevolg:

     Schermleessoftware gaat niet goed om met de informatie.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Het team dat deze website in beheer heeft gaat dit issue oplossen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 19-04-2025

Andere toegankelijkheidsissues

(geen opgegeven)

Onevenredige last

De maatregelen die Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) heeft benoemd leiden niet tot een onevenredige last.

(Zie onder uitleg over onevenredige last voor meer informatie)

---

Algemene toelichting

Uitleg over de nalevingsstatussen

De vooruitgang in digitale toegankelijkheid wordt bepaald aan de hand van nalevingsstatussen, die weergeven hoever een overheidsinstantie is gevorderd met het toegankelijker maken van een website. Voordat de wettelijke verplichting van kracht werd waren er slechts twee statussen: de toegankelijkheidsnorm schreef voor dat een website volledig moest voldoen aan alle toegankelijkheidseisen, met als resultaat status voldoet volledig. In geval het niet kon worden aangetoond dan was de status altijd voldoet niet.

De huidige aanpak kent vijf nalevingsstatussen. Doel is het bereiken van de status voldoet volledig. De statussen voldoet gedeeltelijk en eerste maatregelen genomen zijn tussenstappen op weg naar het einddoel.

De statussen en hun kenmerken zijn:

A: Voldoet volledig

• De overheidsinstantie kan aantonen dat de website of mobiele app volledig aan alle toegankelijkheidseisen uit de norm voldoet.
• De overheidsinstantie voldoet zowel aan de wettelijke verplichting als aan de norm.
• Het in de wettelijke verplichting vastgelegde doel is behaald.

B: Voldoet gedeeltelijk (= in control verklaring)

• De overheidsinstantie kan aantonen dat er een actueel, volledig en juist beeld is van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• Er wordt nog niet voldaan aan alle toegankelijkheidseisen uit de norm.
• De overheidsinstantie heeft concrete verbetermaatregelen benoemd en een planning gemaakt om de afwijkingen te herstellen.
• De overheidsinstantie is daardoor in control over de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie voldoet wel aan de wettelijke verplichting, maar nog niet volledig aan de norm.

C: Eerste maatregelen genomen

• Er is nog geen goed beeld van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie heeft concrete verbetermaatregelen genomen om dat beeld te krijgen.
• De overheidsinstantie voldoet wel aan de wettelijke verplichting, maar niet aan de norm.

D: Voldoet niet

• Er is geen goed beeld van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie heeft geen concrete verbetermaatregelen benoemd om inzicht te krijgen in de (mate van) toegankelijkheid.
• De overheidsinstantie voldoet enkel aan de wettelijke verplichting om een toegankelijkheidsverklaring te publiceren.
• Omdat de wettelijke verplichting voorschrijft dat overheidsinstanties de noodzakelijke maatregelen nemen om hun websites en mobiele applicaties toegankelijker te maken worden de overheidsinstantie aangespoord om binnen een bepaalde termijn concrete maatregelen te benoemen, inclusief planning.

E: Geen toegankelijkheidsverklaring gepubliceerd

• De overheidsinstantie heeft voor de website of mobiele applicatie geen toegankelijkheidsverklaring gepubliceerd.
• De overheidsinstantie voldoet niet aan de wettelijke verplichting om een toegankelijkheidsverklaring te publiceren.
• Omdat de wettelijke verplichting voorschrijft dat overheidsinstanties de noodzakelijke maatregelen nemen om hun websites en mobiele applicaties toegankelijker te maken wordt de overheidsinstantie aangespoord om op korte termijn een toegankelijkheidsverklaring te publiceren waarin concrete maatregelen zijn benoemd, inclusief planning.

Het uitgangspunt is dat verbetermaatregelen worden benoemd, ingepland en uitgevoerd. En dat daarmee wordt doorggeaan totdat volledig aan alle toegankelijkheids is voldaan.
Als een website lange tijd in een status blijft hangen, dan wordt aan de beleidsmatige eis toegankelijker maken niet langer voldaan.

Uitleg over onevenredige last

Het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid staat overheidsinstanties toe om gebruik te maken van de mogelijkheid om afzonderlijke eisen uit de toegankelijkheidsstandaard - tijdelijk - niet toe te passen, als dit voor hen onevenredig belastend is.

Met de uitzonderingsmogelijkheid 'onevenredige last' dient zorgvuldig te worden omgegaan; het ontbreken van prioriteit, tijd of kennis bij een overheidsinstantie zijn geen legitieme redenen om de toegankelijkheidsstandaard niet toe te passen.

Zie voor de formele, geldende tekst artikel 3, lid 2 tot en met 4 en de toelichting bij artikel 3 van het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid.

Inhoud die buiten de werkingssfeer valt van het Besluit

Het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid is niet van toepassing op de volgende content van websites en mobiele applicaties:

• Kantoorbestandsformaten die zijn gepubliceerd voor 23 september 2018, tenzij dergelijke content nodig is voor actieve administratieve processen met betrekking tot de door de betrokken overheidsinstantie vervulde taken;
• Vooraf opgenomen, op tijd gebaseerde media die zijn gepubliceerd voor 23 september 2020;
• Live uitgezonden, op tijd gebaseerde media;
• Onlinekaarten en onlinekarteringsdiensten, mits essentiële informatie op navigatiekaarten op een toegankelijke, digitale wijze wordt verstrekt;
• Van derden afkomstige content die niet door de betrokken overheidsinstantie wordt gefinancierd of ontwikkeld en evenmin onder haar verantwoordelijkheid valt;
• Reproducties van stukken uit erfgoedcollecties die niet volledig toegankelijk kunnen worden gemaakt om redenen van bewaring, authenticiteit of het ontbreken van geautomatiseerde en kostenefficiënte oplossingen om toegankelijkheid te bewerkstelligen;
• Content die enkel beschikbaar is voor een gesloten gebruikersgroep en die is gepubliceerd voor 23 september 2019, tot de betreffende website ingrijpend wordt herzien;
• Content van websites en mobiele applicaties die niet noodzakelijk is voor actieve administratieve processen en die niet wordt aangepast na 23 september 2019.

Bron: Artikel 2, tweede lid van het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid.

Links naar bronnen

In deze verklaring wordt gerefereerd aan verschillende bronnen. Onderstaande lijst bevat de links naar deze bronnen.

• Nederlandse regelgeving
  • Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2018-141.html
• Europese regelgeving waarop de Nederlandse regelgeving is gebaseerd
  • Europese Richtlijn 2016/2102: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32016L2102
  • Modeltoegankelijkheidsverklaring: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32018D1523
• Gerefereerde specificaties
  • EN 301 549 v3.2.1, hoofdstuk 9 Web (voor websites) of 11 Software (voor mobiele applicaties): https://www.etsi.org/deliver/etsi_en/301500_301599/301549/03.02.01_60/en_301549v030201p.pdf
    Zie voor aanvullende informatie ook tabel A.1 (voor websites) en A.2 (voor mobiele applicaties), beide in Bijlage A.
  • WCAG 2.1: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/wcag/
  • WCAG-EM 1.0: https://www.w3.org/WAI/test-evaluate/conformance/
  • ACT Rules Format 1.0: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/act/
  • EARL 1.0: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/earl/

template versie 20211209