Verklaring van Geschillencommissie Rijk

Inhoud

• Samenvatting
• Verklaring
  • Nalevingsstatus
  • Akkoordverklaring
  • Feedback en contactgegevens
• Onderbouwing van de verklaring
  • Onderzoeksresultaten
  • Afwijkingen van de toegankelijkheidsstandaard
  • Andere toegankelijkheidsissues
  • Onevenredige last
• Algemene toelichting
  • Uitleg over de nalevingsstatussen
  • Uitleg over onevenredige last
  • Inhoud buiten de werkingssfeer van het Besluit
  • Links naar bronnen

Onderbouwing van de verklaring

Onderzoeksresultaten

De website Geschillencommissie Rijk is onderzocht op toegankelijkheid en uit de rapportage blijkt volgens Geschillencommissie Rijk dat nog niet aan alle onderstaande kenmerken wordt voldaan:

• De onderzoeksresultaten waarop de claim is gebaseerd zijn beschikbaar via:
  • https://www.geschillencommissierijk.nl/wp-content/uploads/2021/12/WCAG-2.1-AA-inspectie-www.geschillencommissierijk.nl-1.0.pdf
    Kenmerken die in de rapportage zijn vastgelegd:
    • Datum: 09-12-2021
    • Type onderzoek: handmatig onderzoek (eventueel deels automatisch)
    • Onderzoek uitgevoerd door: een onafhankelijke derde partij
    • Oké. Gebruikte standaard: EN 301 549 / WCAG 2.1 niveau AA
    • Oké. Actualiteit: voldoet aan de voorwaarde. Uit de rapportage blijkt dat de meet- en onderzoeksgegevens waarop het onderzoek is gebaseerd jonger zijn dan 36 maanden.
    • Oké. Onderzoeksmethode: voldoet aan de voorwaarde. Uit de rapportage blijkt dat bij het handmatige onderzoek een goed gedocumenteerde evaluatiemethode (WCAG-EM of gelijkwaardig) is gebruikt.
    • Oké. Vastlegging: voldoet aan de eisen. Uit de rapportage blijkt dat de onderzoeksresultaten zijn vastgelegd in een voor mensen leesbaar formaat, of in het machineleesbare formaat EARL.
• De (gecombineerde) onderzoeksresultaten:
  • Oké. Omvatten alle eisen uit hoofdstuk 9 Web (voor websites) of 11 Software (voor mobiele applicaties) van de Europese toegankelijkheidsnorm EN 301 549. De eisen voor websites, mobiele applicaties en downloadbare documenten in deze norm zijn identiek aan de niveau A en AA succescriteria van de wereldwijd toegepaste toegankelijkheidsstandaard WCAG 2.1.
  • Oké. Zijn representatief voor alle content op het hoofddomein en eventuele de sub- en andere domeinen die in de verklaring worden genoemd.
• Niet Oké. Tijdens het onderzoek zijn afwijkingen gevonden op de toegankelijkheidsstandaard, die niet konden worden hersteld voordat het onderzoek werd afgerond.
• Oké. Op basis van de onderzoeksresultaten verklaart Geschillencommissie Rijk dat de website gedeeltelijk voldoet aan de toegankelijkheidsstandaard.

(Onder het kopje Uitleg over de nalevingsstatussen worden de kenmerken van de verschillende statussen beschreven).

Afwijkingen van de toegankelijkheidsstandaard

1. SC 1.1.1 - Niet-tekstuele content [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient. […]

   • Oorzaak:

     Op elke pagina staan bovenaan een icoon van een vergrootglas. Deze is interactief en moet dus een alternatieve tekst krijgen die de functie omschrijft. Op dit moment ontbreekt een tekstalternatief voor dit icoon. Zie ook succescriterium 2.1.1 en 4.1.2 voor meer toegankelijkheidsproblemen met deze functionaliteit.

     Ook het sluit-icoon bij het zoekveld (de "X") heeft geen tekstalternatief en heeft dit wel nodig.

     Op elke pagina staat het logo linksbovenaan. Bij een logo is het belangrijk dat de tekst uit de afbeelding letterlijk terugkomt in de alternatieve tekst. Dat is niet helemaal het geval. De tekst in de afbeelding luidt "Rijksbrede Geschillencommissie" en de alternatieve tekst is "Geschillencommissie Rijk". Dit is ook belangrijk voor succescriterium 2.5.3.

   • Gevolg:

     Het is niet mogelijk om voor sommige niet-tekstuele content een andere vorm te kiezen.

   • Alternatief:

     Geen.

   • Maatregel:

     Alternatieve teksten worden redactioneel en technisch toegevoegd/verbeterd waar nodig.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
2. SC 1.3.1 - Info en relaties [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.

   • Oorzaak:

     Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/ staat een alinea met tekst direct onder de koptekst "Geschillencommissie Rijk". Een alinea kan het beste opgemaakt worden met een p element om betekenis te geven aan de tekst. Dat is hier niet gedaan. Hier is een betekenisloos div element gebruikt. Beter dus om hier en bij andere alinea's met tekst een p element te gebruiken.

     Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/ staat een koptekst "Veelgestelde vragen". Deze is niet met een heading element (bijvoorbeeld een h2) opgemaakt. Hier is een div element gebruikt en CSS voor de opmaak.

     In het PDF document https://www.geschillencommissierijk.nl/wp-content/uploads/2021/06/Reglement-Geschillencommissie-Rijk-versie-april-2021.pdf staan verschillende kopteksten op verschillende niveau's. Geen enkele koptekst is hier goed getagd als koptekst. In het Word brondocument zijn voor de koppen dan waarschijnlijk ook geen echte koppen gebruikt, maar zijn de teksten alleen wat opmaak betreft aangepast. In dit document staan ook meerdere lijsten. De meeste lijsten zijn goed opgemaakt. Alleen bij de lijst van Artikel 2 gaan er een paar dingen mis. Deze lijst bestaat nu uit drie lijsten. Dit komt omdat de zin "Voor een verschil van mening over een ander ..." als een alinea is getagd en het eerste deel van de lijst dus afbreekt. Ook de zin "5. De voorzitters en leden van de commissie worden door het SOR benoemd." staat niet in de lijst, maar is als losse alinea getagd. Deze twee zinnen knippen de lijst dus op in drie lossen lijsten. Hier gaat dus ook iets fout in het brondocument.

   • Gevolg:

     Software van gebruiker kan de structuur van pagina's en pdf's niet goed bepalen en volgen.

   • Alternatief:

     Geen.

   • Maatregel:

     Koppen worden redactioneel aangepast, en tekstalinea's worden in een p-element geplaatst.

     Er wordt rekening gehouden met de juiste tags in toekomstige pdf-documenten; pdf (één) dat niet voldoet wordt opnieuw geüpload in juiste opmaak of omgezet naar een webpagina (met de juiste HTML en CSS).

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
3. SC 1.3.2 - Betekenisvolle volgorde [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Als de volgorde waarin content wordt gepresenteerd van invloed is op zijn betekenis, kan een correcte leesvolgorde door software bepaald worden.

   • Oorzaak:

     In het PDF document https://www.geschillencommissierijk.nl/wp-content/uploads/2021/06/Reglement-Geschillencommissie-Rijk-versie-april-2021.pdf gaat onderaan in het document iets mis met de leesvolgorde. hier staan twee kolommen naast elkaar visueel. De linkerkolom begint met "Namens de werkgever" en de rechterkolom begint met "Namens de vakbonden".

   • Gevolg:

     De logische leesvolgorde is dat de inhoud van deze kolommen van boven naar beneden wordt voorgelezen. Dat is niet het geval. De teksten worden nu van links naar rechts voorgelezen zonder rekening te houden met de kolommen. Dat is niet logisch.

   • Alternatief:

     Geen.

   • Maatregel:

     Er wordt rekening gehouden met de juiste tags in toekomstige pdf-documenten, pdf (één) dat niet voldoet wordt opnieuw geüpload in juiste opmaak of omgezet naar een webpagina (met de juiste HTML en CSS).

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
4. SC 1.3.5 - Identificeer het doel van de input [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Het doel van elk invoerveld waarmee informatie van de gebruiker wordt verzameld, kan door software bepaald worden wanneer:

     • Het invoerveld een doel dient dat is geïdentificeerd in de paragraaf Inputdoelen voor Componenten van de Gebruikersinterface; en
     • De content wordt geïmplementeerd met behulp van technologieën die ondersteuning bieden bij het identificeren van de verwachte betekenis van formulier-invoergegevens.
   • Oorzaak:

     Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/contact/ staat een formulier waar persoonlijke gegevens kunnen worden ingevuld. Voor persoonlijke gegevens is het belangrijk dat bij de invoervelden daarvoor het autocomplete attribuut wordt gebruikt met de juiste waarde. Dit zorgt ervoor dat hulpsoftware (of een browser of andere User Agent) de velden automatisch kan invullen, of extra hulp kan bieden bij het invullen. Dit autocomplete attribuut ontbreekt nu bij deze invoervelden. Voor het invoerveld voor "E-mailadres" kan bijvoorbeeld een autocomplete="email" worden toegevoegd aan het input element. Een volledig overzicht van alle invoervelden waarvoor een autocomplete nodig is en welke waarde verplicht is is hier te vinden: https://www.w3.org/Translations/WCAG21-nl/#input-purposes.

   • Gevolg:

     Hulpsoftware kan invoervelden niet automatisch invullen.

   • Alternatief:

     Geen.

   • Maatregel:

     Autocomplete attributen worden toegevoegd aan de websitecode van het formulier.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
5. SC 1.4.3 - Contrast (minimum) [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     De visuele weergave van tekst en afbeeldingen van tekst heeft een contrastverhouding van ten minste 4,5:1, behalve in de volgende gevallen:

     • Grote tekst: Grote tekst en afbeeldingen van grote tekst hebben een contrastverhouding van ten minste 3:1;
     • Incidenteel: Tekst of afbeeldingen van tekst die deel zijn van een inactieve component van de gebruikersinterface, die puur decoratief zijn, die voor niemand zichtbaar zijn, of die onderdeel zijn van een afbeelding die significant andere visuele content bevat, hebben geen contrasteis.
     • Woordmerken: Tekst die onderdeel is van een logo of merknaam heeft geen contrasteis.
   • Oorzaak:

     Als de website voor het eerst bezocht wordt verschijnt een cookiemelding onderaan de pagina. Hierin staat een link "Lees ons privacy statement". Het contrast van deze link is met 3,8:1 te laag. Dit moet minimaal 4,5:1 zijn. Als de linkkleur hier wit wordt gemaakt in plaats van lichtgrijs/blauw, dan is het contrast afdoende.

     Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/contact/ staat een formulier. In dit formulier worden tekstlabels gebruikt die standaard lichtgrijs zijn. Als de focus op een invoerveld komt wordt de kleur van de tekstlabels donkerder. Het is beter om de tekstkleur standaard al donkerder te maken. In de lichte vorm heeft deze tekst namelijk te weinig contrast. Het contrast is 2,2:1 en dit moet eigenlijk minimaal 4,5:1 zijn. Iemand die slechtziend is moet direct alle tekstlabels kunnen lezen, zodat duidelijk is wat allemaal ingevuld moet worden in het formulier. Zie overigens ook succescriterium 3.3.2 over het gebruik van placeholderteksten voor de tekstlabels.

   • Gevolg:

     Link naar privacy statement is niet goed genoeg te onderscheiden voor slechtzienden.

     Het is niet gebruiksvriendelijk voor slechtzienden om het contrast pas te verhogen als de focus in het invoerveld staat.

   • Alternatief:

     Geen.

   • Maatregel:

     Technische aanpassingen: kleur van a-element in cookiemelding wordt wit gemaakt. Invoervelden op contactpagina krijgen standaard zwarte tekstlabels.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
6. SC 1.4.11 - Contrast van niet-tekstuele content [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     De visuele weergave van het volgende heeft een contrastverhouding van ten minste 3:1 ten opzichte van aangrenzende kleuren:

     • Componenten van de gebruikersinterface: Visuele informatie die vereist is om componenten van de gebruikersinterface en statussen te identificeren, met uitzondering van inactieve componenten of componenten waarvan de weergave van de component wordt bepaald door de user agent en niet wordt aangepast door de auteur;
     • Grafische objecten: Delen van afbeeldingen die vereist zijn om de content te begrijpen, behalve wanneer een specifieke weergave van afbeeldingen essentieel is voor de informatie die wordt overgebracht.
   • Oorzaak:

     Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/contact/ staat een formulier. De invoervelden zijn hier te herkennen door de witte achtergrond van een invoerveld ten op zichte van de roze achtergrond van het hele formulier. Dit contrast is slechts 1,8:1 en dat is te laag. Het contrast van een invoerveld moet minimaal 3,0;1 zijn. Dit kan door de roze achtergrondkleur donkerder te maken. Maar ook kan elk invoerveld een rand krijgen die donker genoeg is om voldoende contrast te hebben met of het wit of het roze.

   • Gevolg:

     Invoervelden zijn niet goed genoeg te onderscheiden.

   • Alternatief:

     Geen

   • Maatregel:

     De achtergrond van de pagina wordt donkerder gemaakt of de invoervelden krijgen een rand via HTML/CSS.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
7. SC 1.4.13 - Content bij hover of focus [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Wanneer aanvullende content zichtbaar wordt en daarna weer verborgen, door het gebruik van hover met de aanwijzer of focus met het toetsenbord, gelden de volgende zaken:

     • Sluiten: Er is een mechanisme beschikbaar waarmee de aanvullende content kan worden gesloten zonder de aanwijzer hover of de toetsenbordfocus te verplaatsen, tenzij de aanvullende content een invoerfout communiceert of andere content niet verbergt of vervangt;
     • Aanwijsbaar: Wanneer een aanwijzer hover aanvullende content kan activeren, dan kan de aanwijzer over de aanvullende content worden bewogen zonder dat deze verdwijnt;
     • Aanhouden: De aanvullende content blijft zichtbaar totdat de oorzaak voor de hover of focus is verwijderd, de gebruiker de content sluit of de informatie niet langer geldig is. Uitzondering: De visuele weergave van de aanvullende content wordt beheerd door de user agent en wordt niet aangepast door de auteur.
   • Oorzaak:

     Op elke pagina staat een hoofdmenu. Bij "Geschillen" en bij "Over de commissie" verschijnt een dropdown als de muisaanwijzer op deze links wordt geplaatst. Er is geen mechanisme om deze dropdown te verbergen zonder de muis van deze links af te halen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door middel van de Escape toets op het toetsenbord. Andere oplossingen zijn ook mogelijk.

   • Gevolg:

     Hoofdmenu is niet geheel toegankelijk zonder muisaanwijzer.

   • Alternatief:

     Geen.

   • Maatregel:

     Techniek wordt aangepast zodat dropdowns met de Escape-toets gesloten kunnen worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
8. SC 2.1.1 - Toetsenbord [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Alle functionaliteit van de content is bedienbaar via een toetsenbordinterface zonder dat afzonderlijke toetsaanslagen aan tijd gebonden zijn, behalve als de onderliggende functie een invoer vereist die afhangt van het pad dat de gebruiker aflegt en niet alleen van de eindpunten.

   • Oorzaak:

     Op iedere pagina staan een hoofdmenu. In dit hoofdmenu staan twee links waarmee een dropdownmenu getoond kan worden. Dit kan bij "geschillen" en bij "Over de commissie". Dit werkt goed met de muis, maar niet met het toetsenbord. Vooral voor "Over de commissie" levert dit een probleem op, want dit is de enige manier om bij de link "Aangesloten ZBO's" te komen. Het is dus belangrijk dat ook bij toetsenbordbediening het dropdownmenu's zichtbaar gemaakt en bediend kunnen worden. Het probleem wordt veroorzaakt doordat het tonen van de dropdown door middel van JavaScript gekoppeld is aan het li element waarbinnen de link staat. De link zelf is een gewone link naar een webpagina. Het li element zorgt voor het tonen van de dropdown. Dit li element krijgt echter niet de toetsenbordfocus en dus werkt dit niet goed.

     Op elke pagina staat bovenaan een icoon van een vergrootglas. Als met de muis hierop geklikt wordt verschijnt een zoekveld. Deze functie werkt niet met het toetsenbord. De toetsenbordfocus kan niet op het icoon komen. Dit komt omdat hier een div element is gebruikt die interactief is gemaakt met JavaScript. Een div element kan geen focus ontvangen. Zie ook succescriterium 4.1.2 voor meer toegankelijkheidsproblemen. Hetzelfde probleem doet zich ook voor bij het sluit icoon ("X") als het zoekveld is geopend. Ook deze is niet met het toetsenbord te bedienen. Hier is een span element gebruikt die interactief is gemaakt met JavaScript.

     Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/veelgestelde-vragen/ staat een overzicht met veelgestelde vragen. Iedere vraag is interactief en kan bediend worden met de muis om een antwoord te tonen of te verbergen. Dit tonen en verbergen werkt echter niet met het toetsenbord. De vraag staat binnen een h5 element en deze is interactief gemaakt met JavaScript. Een h5 element kan echter geen toetsenbordfocus ontvangen. Zie ook succescriterium 4.1.2 voor aanvullende toegankelijkheidsproblemen hiermee. Bovenstaand probleem doet zich ook voor op de homepage (https://www.geschillencommissierijk.nl/) met een overzicht van veelgestelde vragen.

   • Gevolg:

     Niet alle links in het menu kunnen met het toetsenbord bereikt worden. Hierdoor is één pagina helemaal niet bereikbaar zonder muis (het menu is de enige ingang).

     Belangrijke vragen en antwoorden kunnen niet bekeken worden met het toetsenbord.

   • Alternatief:

     Geen.

   • Maatregel:

     Techniek wordt aangepast zodat deze elementen toetsenbordfocus kunnen krijgen.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
9. SC 2.4.1 - Blokken omzeilen [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Er is een mechanisme beschikbaar om blokken content die op meerdere webpagina's worden herhaald te omzeilen.

   • Oorzaak:

     Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/ en andere pagina's van de website is geen zogenaamde skiplink aanwezig. Dit is een link helemaal aan het begin van de webpagina waarmee direct naar de unieke inhoud van de pagina genavigeerd kan worden. Alle herhalende content, zoals het hoofdmenu kan dan overgeslagen worden. Deze link mag verborgen worden, maar moet zichtbaar worden als de toetsenbordfocus er op komt. Op die manier kunnen ook mensen met een motorische beperking die de muis niet kunnen gebruiken er gebruik van maken.

   • Gevolg:

     Mensen met een motorische beperking die de muis niet kunnen gebruiken kunnen herhalende content niet overslaan.

   • Alternatief:

     Geen.

   • Maatregel:

     Er wordt een technische aanpassing gedaan die skiplinks toegevoegt op alle pagina's.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
10. SC 2.4.2 - Paginatitel [niveau A]
    • Beschrijving van de afwijking:

      Webpagina's hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.

    • Oorzaak:

      Alle webpagina's hebben een goede paginatitel gekregen! Dat is dus goed. Alleen een gevonden PDF document op de website heeft geen documenttitel gekregen. Zie hieronder.

      Het PDF document https://www.geschillencommissierijk.nl/wp-content/uploads/2021/06/Reglement-Geschillencommissie-Rijk-versie-april-2021.pdf heeft geen titel gekregen in de bestandseigenschappen. Geef dit document een goede documenttitel. Deze kan bij het exporteren vanuit Word ook opgegeven worden. Daarnaast moet in de bestandseigenschappen ook de Weergave bij openen ingesteld worden op "Documentnaam" in plaats van "Bestandsnaam". Dan zal de titel ook weergegeven worden in de titelbalk van het programma waarmee het PDF document wordt bekeken.

    • Gevolg:

      Titel die het onderwerp van het document beschrijft is niet zichtbaar.

    • Alternatief:

      Geen.

    • Maatregel:

      Het originele pdf-bestand wordt aangepast (opnieuw geëxporteerd met de juiste eigenschappen) of opnieuw geplaatst als webpagina.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
11. SC 2.4.4 - Linkdoel (in context) [niveau A]
    • Beschrijving van de afwijking:

      Het linkdoel kan bepaald worden uit enkel de linktekst of uit de linktekst samen met zijn door software bepaalde linkcontext, behalve daar waar het doel van de link een dubbelzinnige betekenis kan hebben voor gebruikers in het algemeen.

    • Oorzaak:

      Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/?s=Geschil staan zoekresultaten. Bij elk zoekresultaat staat een link "lees meer". Het doel van deze link kan niet uit de linktekst zelf gehaald worden. Daarnaast is er voor hulpsoftware geen linkcontext aanwezig die gebruikt kan worden om het doel alsnog duidelijk te maken. De linktekst moet dus duidelijker. Eventueel met een verborgen tekst waarbij de tekst uit de koptekst toegevoegd wordt. Dit verbergen moet dan wel op een toegankelijke manier, zodat hulpsoftware de tekst nog wel kan lezen. Zie het volgende artikel voor meer informatie hierover: https://webaim.org/techniques/css/invisiblecontent/

    • Gevolg:

      Het doel van een groot aantal links in zoekresultaten is niet duidelijk voor hulpsoftware.

    • Alternatief:

      Geen.

    • Maatregel:

      Indien mogelijk linkcontext toevoegen "onder water".

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
12. SC 2.4.7 - Focus zichtbaar [niveau AA]
    • Beschrijving van de afwijking:

      Elke gebruikersinterface die met een toetsenbord te bedienen is, heeft een bedieningswijze waarbij de indicator van de toetsenbordfocus zichtbaar is.

    • Oorzaak:

      De toetsenbordfocusindicator is op geen enkele interactieve component zichtbaar. Dit is een groot probleem voor mensen die afhankelijk zijn van het toetsenbord en wel kunnen zien. Zij kunnen de website eigenlijk helemaal niet gebruiken. De focusindicator is in de CSS uitgezet door een outline:0; op de :focus eigenschap. Deze CSS code weghalen lost het probleem al grotendeels op. De standaard focus indicator (van de browser) zal dan gebruikt worden.

      Als met het toetsenbord wordt genavigeerd komt de toetsenbordfocus ook op het zoekveld als deze nog verborgen is. De focus is dan ook niet zichtbaar. Dat is niet de bedoeling en verwarrend. De toetsenbordfocus mag alleen op het zoekveld komen als deze geopend is door op het vergrootglasicoon te klikken.

    • Gevolg:

      De website is niet bruikbaar voor gebruikers die afhankelijk zijn van het toetsenbord.

    • Alternatief:

      Geen.

    • Maatregel:

      CSS wordt aangepast zodat toetsenbordfocus zichtbaar wordt ("De focusindicator is in de CSS uitgezet door een outline:0; op de :focus eigenschap. Deze CSS code weghalen lost het probleem al grotendeels op. ").

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
13. SC 3.3.1 - Foutidentificatie [niveau A]
    • Beschrijving van de afwijking:

      Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt, dan wordt het onderdeel waar de fout zit geïdentificeerd en wordt de fout tekstueel aan de gebruiker meegedeeld.

    • Oorzaak:

      Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/contact/ staat een formulier. Als hier verplichte velden niet worden ingevuld verschijnt een melding boven het formulier. Deze melding is geen echte en goede foutmelding, maar meer een instructie. Instructies zijn op zich prima, maar dan als aanvulling op een melding die duidelijk aangeeft wat er niet goed is gedaan of is gegaan. Er zou dus iets kunnen staan als "de volgende velden zijn niet (goed) ingevuld:". De tekst die er nu staat is sowieso wat taalgebruik betreft niet heel duidelijk. Er staat "Alsjeblieft, vul op de volgende gebieden".

    • Gevolg:

      Gebruikers weten niet goed wat ze verkeerd doen wanneer het formulier niet volledig is ingevuld.

    • Alternatief:

      Geen.

    • Maatregel:

      De foutmelding wordt aangepast.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
14. SC 3.3.2 - Labels of instructies [niveau A]
    • Beschrijving van de afwijking:

      Als de content gebruikersinvoer vereist, dan worden labels of instructies geleverd.

    • Oorzaak:

      Op iedere pagina kan een zoekveld geopend worden door op het vergrootglas te klikken. Bij dit zoekveld is alleen een placeholder tekst aanwezig met de tekst "Zoek". Ieder invoerveld moet altijd een tekstlabel hebben buiten het zoekveld zelf die ook blijft staan als iemand iets invult. Bij een zoekveld mag dit eventueel ook een zoekicoon (vergrootglas) zijn met een goede alternatieve tekst. Als het zoekveld geopend wordt is het vergrootglas niet meer aanwezig en kan op dat moment dus ook niet dienen als label. Voor dit zoekveld moet dus nog een tekstlabel of een vergrootglas met een goed tekstalternatief worden toegevoegd.

      Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/contact/ staat een formulier. Als (zichtbare) tekstlabels bij de invoervelden zijn hier placeholder teksten gebruikt. Deze zijn niet geschikt als tekstlabels, omdat een tekstlabel altijd zichtbaar moet zijn, ook tijdens en na het invullen. Een oplossing kan zijn om hier zogenaamde floating labels te gebruiken. Dat zijn echte tekstlabels (met een label element), maar staan gepositioneerd in het invoerveld en worden bij het invoeren kleiner en schuiven naar boven. Ze blijven dan wel gewoon zichtbaar. Overigens zijn in de HTML code wel label elementen gevonden met teksten. Deze zijn echter met display:none; onzichtbaar gemaakt. Deze zouden ook gewoon zichtbaar gemaakt kunnen worden als oplossing. Daarnaast zijn bij dit formulier kennelijk drie velden verplicht om in te vullen, namelijk "Naam", "E-mailadres" en "Stel uw vraag". Dit wordt van te voren nergens aangegeven. Het is beter om dit bij de tekstlabels direct aan te geven, zodat iemand het formulier in één keer goed kan invullen.

    • Gevolg:

      Formulieren en zoekfunctie zijn niet goed te gebruiken door gebrek aan labels of instructies.

    • Alternatief:

      Geen.

    • Maatregel:

      Zoekfunctie krijgt een tekstlabel. Formulier wordt aangepast met vaste tekstlabels in plaats van placeholderteksten.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
15. SC 4.1.2 - Naam, rol, waarde [niveau A]
    • Beschrijving van de afwijking:

      Voor alle componenten van de gebruikersinterface (inclusief, maar niet uitsluitend voor formulierelementen, links en door scripts gegenereerde componenten), kunnen de naam (name) en rol (role) door software bepaald worden; toestanden (states), eigenschappen (properties) en waarden (values) die door de gebruiker ingesteld kunnen worden, kunnen door software ingesteld worden; en kennisgeving van veranderingen in deze items is beschikbaar voor user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.

    • Oorzaak:

      Op elke pagina staat bovenaan een icoon van een vergrootglas. Dit is een interactieve component. Zowel de toegankelijkheidsnaam als de interactieve rol hiervan kan niet door hulpsoftware bepaald worden. Dit komt omdat hier een div element is gebruikt zonder content (alleen een door CSS geplaatst icoon). Het is beter om hier bijvoorbeeld een button element te gebruiken. Hetzelfde probleem doet zich voor bij het sluit icoon ("X") als het zoekveld is geopend. Ook van deze interactieve component kan de toegankelijkheidsnaam en de interactieve rol niet bepaald worden.

      Op elke pagina staat een hoofdmenu. Bij twee onderdelen van het hoofdmenu wordt een dropdown getoond. Bij "Geschillen" en bij "Over de commissie". Deze functionaliteit is gekoppeld aan een li element waarbinnen de hierboven genoemde linkteksten staan. Deze li elementen zijn interactief gemaakt met JavaScript. Hulpsoftware kan deze interactieve rol niet bepalen van dit li element (een li element is niet interactief uit zichzelf). Ook de status kan niet bepaald worden. De status moet aangeven aan hulpsoftware of het dropdown menu getoond wordt of verborgen is. Deze informatie moet bij het html element toegevoegd worden die voor het tonen van de dropdown zorgt. Meer informatie over hoe dit menu goed toegankelijk te maken is hier te vinden: https://www.w3.org/TR/wai-aria-practices-1.2/examples/disclosure/disclosure-navigation-hybrid.html.

      Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/veelgestelde-vragen/ staat een overzicht met veelgestelde vragen. Iedere vraag is interactief en kan bediend worden met de muis om een antwoord te tonen of te verbergen. De interactieve rol van deze interactie is niet door hulpsoftware te bepalen. Dit komt omdat de vraag binnen een h5 element staat en omdat deze met JavaScript interactief is gemaakt. Een h5 element heeft geen interactieve rol uit zichzelf. Ook de status kan niet bepaald worden. De status moet aangeven of het antwoord getoond wordt of verborgen is. Dit kan eventueel met een aria-expanded attribuut. Meer informatie over hoe dit goed toegankelijk gemaakt kan worden is hier te vinden: https://www.w3.org/TR/wai-aria-practices-1.2/#accordion.

      Bovenstaand probleem doet zich ook voor op de homepage (https://www.geschillencommissierijk.nl/) met een overzicht van veelgestelde vragen.

      Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/ staat een formulier. Het is voor hulpsoftware niet mogelijk om de toegankelijkheidsnaam van de invulvelden te bepalen. Placeholder teksten maken geen deel uit van de toegankelijkheidsnaam. Daarnaast zijn in de HTML code wel label elementen gevonden met een goede tekst die als toegankelijkheidsnaam kan dienen. Deze zijn echter met display:none; verborgen zodat deze ook voor hulpsoftware onzichtbaar zijn. Het is beter om deze tekstlabels zichtbaar te maken (zie ook succescriterium 3.3.2) of anders deze op een toegankelijke manier te verbergen. Meer informatie over het toegankelijk verbergen van content is hier te vinden: https://webaim.org/techniques/css/invisiblecontent/.

    • Gevolg:

      De toegankelijkheidsnaam en de interactieve rol van verschillende elementen kan niet bepaald worden door hulpsoftware en zijn daardoor slecht bruikbaar voor gebruikers die hulpsoftware gebruiken.

    • Alternatief:

      Geen.

    • Maatregel:

      Toegankelijkheidsnamen worden zichtbaar gemaakt, dan wel toegevoegd aan de elementen waarvoor dit nodig is.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024
16. SC 4.1.3 - Statusberichten [niveau AA]
    • Beschrijving van de afwijking:

      In content die is geïmplementeerd met opmaaktalen kunnen statusberichten door software bepaald worden met behulp van rol (role) of eigenschappen (properties), zodat hulptechnologieën de berichten aan de gebruiker kunnen presenteren zonder dat ze de focus krijgen.

    • Oorzaak:

      Op pagina https://www.geschillencommissierijk.nl/contact/ staat een formulier. Als er fouten worden gemaakt bij het invullen en het formulier wordt verstuurd verschijnt een melding boven het formulier. Dit is een statusbericht. Het is belangrijk dat dit bericht direct voorgelezen wordt door hulpsoftware, zodat iemand die blind is direct weet wat er fout is gegaan. Dit kan door een aria-live="assertive" attribuut toe te passen op het div element waarbinnen de content van deze melding staat.

    • Gevolg:

      Foutmelding in het formulier is niet functioneel voor slechtzienden.

    • Alternatief:

      Geen.

    • Maatregel:

      Attribuut aria-live="assertive" wordt toegegpast op het div element waarbinnen de content van de foutmelding staat.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-12-2024

Andere toegankelijkheidsissues

(geen opgegeven)

Onevenredige last

De maatregelen die Geschillencommissie Rijk heeft benoemd leiden niet tot een onevenredige last.

(Zie onder uitleg over onevenredige last voor meer informatie)

---

Algemene toelichting

Uitleg over de nalevingsstatussen

De vooruitgang in digitale toegankelijkheid wordt bepaald aan de hand van nalevingsstatussen, die weergeven hoever een overheidsinstantie is gevorderd met het toegankelijker maken van een website. Voordat de wettelijke verplichting van kracht werd waren er slechts twee statussen: de toegankelijkheidsnorm schreef voor dat een website volledig moest voldoen aan alle toegankelijkheidseisen, met als resultaat status voldoet volledig. In geval het niet kon worden aangetoond dan was de status altijd voldoet niet.

De huidige aanpak kent vijf nalevingsstatussen. Doel is het bereiken van de status voldoet volledig. De statussen voldoet gedeeltelijk en eerste maatregelen genomen zijn tussenstappen op weg naar het einddoel.

De statussen en hun kenmerken zijn:

A: Voldoet volledig

• De overheidsinstantie kan aantonen dat de website of mobiele app volledig aan alle toegankelijkheidseisen uit de norm voldoet.
• De overheidsinstantie voldoet zowel aan de wettelijke verplichting als aan de norm.
• Het in de wettelijke verplichting vastgelegde doel is behaald.

B: Voldoet gedeeltelijk (= in control verklaring)

• De overheidsinstantie kan aantonen dat er een actueel, volledig en juist beeld is van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• Er wordt nog niet voldaan aan alle toegankelijkheidseisen uit de norm.
• De overheidsinstantie heeft concrete verbetermaatregelen benoemd en een planning gemaakt om de afwijkingen te herstellen.
• De overheidsinstantie is daardoor in control over de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie voldoet wel aan de wettelijke verplichting, maar nog niet volledig aan de norm.

C: Eerste maatregelen genomen

• Er is nog geen goed beeld van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie heeft concrete verbetermaatregelen genomen om dat beeld te krijgen.
• De overheidsinstantie voldoet wel aan de wettelijke verplichting, maar niet aan de norm.

D: Voldoet niet

• Er is geen goed beeld van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie heeft geen concrete verbetermaatregelen benoemd om inzicht te krijgen in de (mate van) toegankelijkheid.
• De overheidsinstantie voldoet enkel aan de wettelijke verplichting om een toegankelijkheidsverklaring te publiceren.
• Omdat de wettelijke verplichting voorschrijft dat overheidsinstanties de noodzakelijke maatregelen nemen om hun websites en mobiele applicaties toegankelijker te maken worden de overheidsinstantie aangespoord om binnen een bepaalde termijn concrete maatregelen te benoemen, inclusief planning.

E: Geen toegankelijkheidsverklaring gepubliceerd

• De overheidsinstantie heeft voor de website of mobiele applicatie geen toegankelijkheidsverklaring gepubliceerd.
• De overheidsinstantie voldoet niet aan de wettelijke verplichting om een toegankelijkheidsverklaring te publiceren.
• Omdat de wettelijke verplichting voorschrijft dat overheidsinstanties de noodzakelijke maatregelen nemen om hun websites en mobiele applicaties toegankelijker te maken wordt de overheidsinstantie aangespoord om op korte termijn een toegankelijkheidsverklaring te publiceren waarin concrete maatregelen zijn benoemd, inclusief planning.

Het uitgangspunt is dat verbetermaatregelen worden benoemd, ingepland en uitgevoerd. En dat daarmee wordt doorggeaan totdat volledig aan alle toegankelijkheids is voldaan.
Als een website lange tijd in een status blijft hangen, dan wordt aan de beleidsmatige eis toegankelijker maken niet langer voldaan.

Uitleg over onevenredige last

Het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid staat overheidsinstanties toe om gebruik te maken van de mogelijkheid om afzonderlijke eisen uit de toegankelijkheidsstandaard - tijdelijk - niet toe te passen, als dit voor hen onevenredig belastend is.

Met de uitzonderingsmogelijkheid 'onevenredige last' dient zorgvuldig te worden omgegaan; het ontbreken van prioriteit, tijd of kennis bij een overheidsinstantie zijn geen legitieme redenen om de toegankelijkheidsstandaard niet toe te passen.

Zie voor de formele, geldende tekst artikel 3, lid 2 tot en met 4 en de toelichting bij artikel 3 van het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid.

Inhoud die buiten de werkingssfeer valt van het Besluit

Het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid is niet van toepassing op de volgende content van websites en mobiele applicaties:

• Kantoorbestandsformaten die zijn gepubliceerd voor 23 september 2018, tenzij dergelijke content nodig is voor actieve administratieve processen met betrekking tot de door de betrokken overheidsinstantie vervulde taken;
• Vooraf opgenomen, op tijd gebaseerde media die zijn gepubliceerd voor 23 september 2020;
• Live uitgezonden, op tijd gebaseerde media;
• Onlinekaarten en onlinekarteringsdiensten, mits essentiële informatie op navigatiekaarten op een toegankelijke, digitale wijze wordt verstrekt;
• Van derden afkomstige content die niet door de betrokken overheidsinstantie wordt gefinancierd of ontwikkeld en evenmin onder haar verantwoordelijkheid valt;
• Reproducties van stukken uit erfgoedcollecties die niet volledig toegankelijk kunnen worden gemaakt om redenen van bewaring, authenticiteit of het ontbreken van geautomatiseerde en kostenefficiënte oplossingen om toegankelijkheid te bewerkstelligen;
• Content die enkel beschikbaar is voor een gesloten gebruikersgroep en die is gepubliceerd voor 23 september 2019, tot de betreffende website ingrijpend wordt herzien;
• Content van websites en mobiele applicaties die niet noodzakelijk is voor actieve administratieve processen en die niet wordt aangepast na 23 september 2019.

Bron: Artikel 2, tweede lid van het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid.

Links naar bronnen

In deze verklaring wordt gerefereerd aan verschillende bronnen. Onderstaande lijst bevat de links naar deze bronnen.

• Nederlandse regelgeving
  • Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2018-141.html
• Europese regelgeving waarop de Nederlandse regelgeving is gebaseerd
  • Europese Richtlijn 2016/2102: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32016L2102
  • Modeltoegankelijkheidsverklaring: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32018D1523
• Gerefereerde specificaties
  • EN 301 549 v3.2.1, hoofdstuk 9 Web (voor websites) of 11 Software (voor mobiele applicaties): https://www.etsi.org/deliver/etsi_en/301500_301599/301549/03.02.01_60/en_301549v030201p.pdf
    Zie voor aanvullende informatie ook tabel A.1 (voor websites) en A.2 (voor mobiele applicaties), beide in Bijlage A.
  • WCAG 2.1: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/wcag/
  • WCAG-EM 1.0: https://www.w3.org/WAI/test-evaluate/conformance/
  • ACT Rules Format 1.0: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/act/
  • EARL 1.0: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/earl/

template versie 20211209