Verklaring van Ondersteuning Digitaal Berichtenverkeer Belastingdienst

Inhoud

• Samenvatting
• Verklaring
  • Nalevingsstatus
  • Akkoordverklaring
  • Feedback en contactgegevens
• Onderbouwing van de verklaring
  • Onderzoeksresultaten
  • Afwijkingen van de toegankelijkheidsstandaard
  • Andere toegankelijkheidsissues
  • Onevenredige last
• Algemene toelichting
  • Uitleg over de nalevingsstatussen
  • Uitleg over onevenredige last
  • Inhoud buiten de werkingssfeer van het Besluit
  • Links naar bronnen

Onderbouwing van de verklaring

Onderzoeksresultaten

De website Ondersteuning Digitaal Berichtenverkeer Belastingdienst is onderzocht op toegankelijkheid en uit de rapportage blijkt volgens Belastingdienst dat nog niet aan alle onderstaande kenmerken wordt voldaan:

• De onderzoeksresultaten waarop de claim is gebaseerd zijn beschikbaar via:
  • https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/2021/12/rapport-toegankelijkheid-odb-2021.pdf
    Kenmerken die in de rapportage zijn vastgelegd:
    • Datum: 02-11-2021
    • Type onderzoek: handmatig onderzoek (eventueel deels automatisch)
    • Onderzoek uitgevoerd door: een onafhankelijke derde partij
    • Oké. Gebruikte standaard: EN 301 549 / WCAG 2.1 niveau AA
    • Oké. Actualiteit: voldoet aan de voorwaarde. Uit de rapportage blijkt dat de meet- en onderzoeksgegevens waarop het onderzoek is gebaseerd jonger zijn dan 36 maanden.
    • Oké. Onderzoeksmethode: voldoet aan de voorwaarde. Uit de rapportage blijkt dat bij het handmatige onderzoek een goed gedocumenteerde evaluatiemethode (WCAG-EM of gelijkwaardig) is gebruikt.
    • Oké. Vastlegging: voldoet aan de eisen. Uit de rapportage blijkt dat de onderzoeksresultaten zijn vastgelegd in een voor mensen leesbaar formaat, of in het machineleesbare formaat EARL.
• De (gecombineerde) onderzoeksresultaten:
  • Oké. Omvatten alle eisen uit hoofdstuk 9 Web (voor websites) of 11 Software (voor mobiele applicaties) van de Europese toegankelijkheidsnorm EN 301 549. De eisen voor websites, mobiele applicaties en downloadbare documenten in deze norm zijn identiek aan de niveau A en AA succescriteria van de wereldwijd toegepaste toegankelijkheidsstandaard WCAG 2.1.
  • Oké. Zijn representatief voor alle content op het hoofddomein en eventuele de sub- en andere domeinen die in de verklaring worden genoemd.
• Niet Oké. Tijdens het onderzoek zijn afwijkingen gevonden op de toegankelijkheidsstandaard, die niet konden worden hersteld voordat het onderzoek werd afgerond.
• Oké. Op basis van de onderzoeksresultaten verklaart Belastingdienst dat de website gedeeltelijk voldoet aan de toegankelijkheidsstandaard.

(Onder het kopje Uitleg over de nalevingsstatussen worden de kenmerken van de verschillende statussen beschreven).

Afwijkingen van de toegankelijkheidsstandaard

1. SC 1.1.1 - Niet-tekstuele content [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient. […]

   • Oorzaak:

     Het pijltje aan het eind van de skiplink is geplaatst met het CSS pseudo-element ::after. De inhoud ervan is ‘delta-rechts’ wordt vaak ook voorgelezen door hulpsoftware, waardoor deze als volgt luidt: “Ga direct naar de inhoud delta_rechts”. Dat is bij een decoratieve afbeelding, zoals deze, niet de bedoeling. Deze afbeelding moet genegeerd worden door hulpsoftware. Mogelijke oplossingen zijn het plaatsen van een afbeelding als achtergrondafbeelding. Of het plaatsen van een span element binnen de link dat verborgen wordt voor hulpsoftware met het attribuut aria-hidden=”true” met daarin het icoon. https://odb.belastingdienst.nl/

     De afbeelding van het logo in het PDF-bestand Leeswijzer-bij-productoverzicht-v1.1.pdf is niet getagd als afbeelding en mist daarmee ook een alternatieve tekst. Los dit op door de afbeelding te taggen als afbeelding en te voorzien van een tekstalternatief, bijvoorbeeld ‘logo Belastingdienst’. Zie pagina: https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/private/2020/06/Leeswijzer-bij-productoverzicht-v1.1.pdf.

     De afbeelding van het logo in het PDF-bestand NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf. is niet getagd als afbeelding en mist daarmee ook een alternatieve tekst. Los dit op door de afbeelding te taggen als afbeelding en te voorzien van een tekstalternatief, bijvoorbeeld ‘logo Belastingdienst’. Zie pagina: https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/private/2020/10/NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
2. SC 1.3.1 - Info en relaties [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.

   • Oorzaak:

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/aanmelden/ zijn nu fieldsets met legends gebruikt om de relaties tussen de groepen invoeren aan te geven. Een van deze fieldsets heet nu "Maak een keuze". Dat is geen goede naam voor die groep selectievakjes, de bovenstaande kop "Berichtstromen" en de tekst "Selecteer de berichtstromen." zijn niet voldoende om dit goed aan te geven voor een gebruiker die het formulier aan het invullen is. Het advies is daarom ook om de tekst in de legend aan te passen. De suggestie is om de tekst onder de kop als legend te gebruiken, dat is de instructie die bij deze groep invoervelden hoort. Dit type probleem komt ook voor op pagina https://odb.belastingdienst.nl/en/subscribe/. Daar is de tekst "Please select one or more topics you would like to be updated about:" niet gekoppeld aan de onderstaande groep selectievakjes. De elementen fieldset en legend zijn bedoeld om groepen invoervelden relaties met elkaar te geven, maar andere methoden zijn mogelijk.

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/en/subscribe/ is het label "E-mail address" niet gekoppeld aan het onderstaande invoerveld. Het adveis is om een for met id te gebruiken om dit label aan het invoerveld te koppelen, maar het is ook goed om de eindtag </label> in de code achter het betreffende input-element te plaatsen. Andere oplossingen zijn mogelijk.

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/documentatie/productoverzicht-ihz-vpb-aangifte-2021-nt16_20211208-a-v05/ zijn de tabelkoppen ‘Versie’, ‘Datum’ en ‘Toelichting’ behalve met het th-element ook gemarkeerd met het strong-element. Het strong-element is echter bedoeld om nadruk te leggen op een tekstfragment, maar niet om deze vet gedrukt weer te geven. Los dit bijvoorbeeld op door het strong-element te verwijderen en de tekst op te maken met CSS. Visueel maakt het verwijderen van de strong niet uit, omdat de tekst als th ook al vetgedrukt is.

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/documentatie/?sfid=440&_sfm_status=Actueel&_sfm_doelgroep=Pensioenproducten staat onder de kop "Filteren" een viertal keuzelijsten en een knop. Doordat een deel van de content ook voor hulpsoftware is verborgen met display:none werkt dit niet goed. Visueel is duidelijk wat de bedoeling is, maar deze informatie is niet goed beschikbaar voor hulpsoftware. Onder "Onderwerp" en "Berichtstroom" land de gebruikersinterface in een invoerveld dat geen naam heeft. Het gebruik van een invoerveld voor tekst om het aantal opties te verminderen is complex. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruik van het list-attirbuut op een input met type="text" of met behulp van een WAI-ARIA role="combobox" gedaan worden, maar een dergelijke interface helemaal toegankelijk maken is complex. De suggestie is om niet voor een dergelijke complexe oplossing te kiezen als de lijst met opties maximaal maar rond de 20 opties zit, gebruik hier eenvoudige html. De filteropties "Onderwerp" en "Berichtstroom" geven nu dus niet de juiste informatie door aan hulpsoftware en zijn op meerdere punten niet toegankelijk, onder andere de toetsenbordfocus is niet zichtbaar op deze onderdelen en na het kiezen van een optie wordt de toetsenbordfocus verplaatst. Voor meer informatie zie https://html.spec.whatwg.org/#the-list-attribute en https://www.w3.org/TR/wai-aria-1.2/#combobox (in combinatie met https://www.w3.org/TR/wai-aria-practices-1.2/#combobox).

     In het PDF-bestand Leeswijzer-bij-productoverzicht-v1.1.pdf staat bovenin een inhoudsopgave waarin de links zijn geplaatst binnen <span> tags en/of <p> tags. Zorg ervoor dat deze lijst wordt opgemaakt als lijst of als inhoudsopgave. Onder de kop 'Dialoogmodel' staat een lijst, deze is niet getagd als lijst. Zie pagina: https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/private/2020/06/Leeswijzer-bij-productoverzicht-v1.1.pdf.

     In het PDF-bestand NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf zijn de lijst-items onder de kop ‘Geboorteplaats’ opgemaakt als paragraaf. Dat is niet correct. Zorg dat deze lijst wordt opgemaakt als een echte lijst. Een bijkomend nadeel is dat de bullets voorafgaand aan elk item zijn opgemaakt met de letter ‘o’. Deze wordt daardoor ook voorgelezen door voorleessoftware. Zie pagina: https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/private/2020/10/NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf.

     In het PDF-bestand NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf staat onderaan de pagina een tabel. De tabelkoppen worden visueel weergegeven als vetgedrukte tekst, maar in de achterliggende code zijn het gewone tabelcellen <td>. Deze zijn daarom niet herkenbaar als kolomkoppen voor hulpsoftware. Maak de tabelkoppen op met <th> tags. Zie pagina: https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/private/2020/10/NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf.

     In het PDF-bestand NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf zijn alle koppen opgemaakt als paragraaf. Zorg ervoor dat deze opgemaakt worden als echte koppen. Gebruik hiervoor de <h1> en <h2> koppen. De eerste kop ‘Nieuwsbrief Pensioenproducten’ dient opgemaakt te worden met de <h1> tag en de overige koppen met de <h2>-tag. Zie pagina: https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/private/2020/10/NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf.

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
3. SC 1.3.5 - Identificeer het doel van de input [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Het doel van elk invoerveld waarmee informatie van de gebruiker wordt verzameld, kan door software bepaald worden wanneer:

     • Het invoerveld een doel dient dat is geïdentificeerd in de paragraaf Inputdoelen voor Componenten van de Gebruikersinterface; en
     • De content wordt geïmplementeerd met behulp van technologieën die ondersteuning bieden bij het identificeren van de verwachte betekenis van formulier-invoergegevens.
   • Oorzaak:

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/aanmelden/ dienen in het formulier door de bezoeker persoonlijke gegevens te worden ingevuld. Het betreft de invoervelden ‘voornaam’, ‘achternaam’ ,‘telefoonnummer’ en ‘e-mailadres’. Het doel van deze en een aantal andere velden moet programmatisch kunnen worden bepaald zodat velden automatisch kunnen worden ingevuld, of zodat extra hulp geboden kan worden bij het invullen. Dat ontbreekt hier. Dit kan door het attribuut ‘autocomplete’ aan de input-elementen toe te voegen. Voor voornaam: autocomplete=”given-name”, voor achternaam: autocomplete=”family-name”, voor het telefoonnummer: autocomplete=”tel-national” en voor het e-mailadres: autocomplete=”email”. Een overzicht van de velden waarop dit van toepassing is hier te vinden: https://www.w3.org/TR/WCAG21/#input-purposes.

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/en/subscribe/ dienen in het formulier door de bezoeker persoonlijke gegevens te worden ingevuld. Het betreft het invoerveld ‘E-MAIL ADDRESS’. Het doel van dit veld moet programmatisch kunnen worden bepaald zodat het veld automatisch kan worden ingevuld, of zodat extra hulp geboden kan worden bij het invullen. Dat ontbreekt hier. Dit kan door het attribuut ‘autocomplete’ aan het input-element toe te voegen. Voor het e-mailadres is dat autocomplete=”email”.

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
4. SC 1.4.11 - Contrast van niet-tekstuele content [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     De visuele weergave van het volgende heeft een contrastverhouding van ten minste 3:1 ten opzichte van aangrenzende kleuren:

     • Componenten van de gebruikersinterface: Visuele informatie die vereist is om componenten van de gebruikersinterface en statussen te identificeren, met uitzondering van inactieve componenten of componenten waarvan de weergave van de component wordt bepaald door de user agent en niet wordt aangepast door de auteur;
     • Grafische objecten: Delen van afbeeldingen die vereist zijn om de content te begrijpen, behalve wanneer een specifieke weergave van afbeeldingen essentieel is voor de informatie die wordt overgebracht.
   • Oorzaak:

     Op meerdere pagina's kan een feedback formulier geopend worden, zie bijvoorbeeld op pagina https://odb.belastingdienst.nl/. Hierin wordt een aangepaste focusindicator gebruikt. Het blauwe kader heeft een contrast van 2,4:1 ten opzichte van de witte achtergrond, zie bijvoorbeeld als de focus op de knop van het kruisje staat om te sluiten. Het contrast moet minstens 3,0:1 zijn. Dit kan worden opgelost door de standaard focusindicator van de browser te gebruiken. De toetsenbordfocus op de "Scherm sluiten" link en op de sterren is hier een voorbeeld van. Op de keuzelijst "Waarom vindt u dit?" is een net andere focus gebruikt die ook een contrast van 2,4:1 heeft met de witte achtergrond. Als de standaardfocus indicator van de browser gebruikt wordt hoeft die alleen te voldoen aan de eisen van succescriterium 2.4.7: Focus zichtbaar.

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
5. SC 2.4.2 - Paginatitel [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Webpagina's hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.

   • Oorzaak:

     In het PDF-bestand Leeswijzer-bij-productoverzicht-v1.1.pdf wordt niet de titel, maar de bestandsnaam weergegeven. De titel is wel correct ingevuld, maar daarnaast dient bij weergave-opties nog ingesteld te worden dat de documenttitel moet worden weergegeven. Daar staat nu ‘bestandsnaam’ geselecteerd. Dat dient dus nog aangepast te worden. Zie pagina: https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/private/2020/06/Leeswijzer-bij-productoverzicht-v1.1.pdf.

     In het PDF-bestand NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf ontbreekt de titel van het document. Zorg voor een duidelijk beschrijvende titel van de pagina, bijvoorbeeld ‘Nieuwsbrief Pensioenproducten’ Zie pagina: https://odb.belastingdienst.nl/wp-content/uploads/private/2020/10/NBPP30092020EB-Nieuwsbrief-Pensioenproducten.pdf.

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
6. SC 2.4.6 - Koppen en labels [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Koppen en labels beschrijven het onderwerp of doel.

   • Oorzaak:

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/voor-wie-is-onze-dienstverlening/ staat een knop zonder naam met de class "kl-cluster-link". Deze knop klapt alle onderstaande uitklapbare elementen in één keer open of dicht. De suggestie is om deze knop te verwijderen of om ervoor te zorgen dat deze knop een tekst-label krijgt dat het doel van deze knop voor alle gebruikers duidelijk maakt. Deze tekst moet zichtbaar zijn en beschikbaar zijn voor hulpsoftware om te voldoen. Het label van de knop moet het doel van de knop duidelijk maken. Door het volledig ontbreken van een label heeft deze knop nu geen naam en voldoet dus ook niet aan succescriterium 4.1.2: Naam, rol, waarde.

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
7. SC 2.4.7 - Focus zichtbaar [niveau AA]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Elke gebruikersinterface die met een toetsenbord te bedienen is, heeft een bedieningswijze waarbij de indicator van de toetsenbordfocus zichtbaar is.

   • Oorzaak:

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/documentatie/?sfid=440&_sfm_status=Actueel&_sfm_doelgroep=Pensioenproducten is de toetsenbordfocus niet zichtbaar op de onderdelen "onderwerp" en "berichtstroom".

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
8. SC 2.5.3 - Label in naam [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Bij componenten van de gebruikersinterface met labels die tekst of afbeeldingen van tekst bevatten, bevat de naam de tekst die visueel wordt weergegeven.

   • Oorzaak:

     Op meerdere pagina's kan een feedback formulier geopend worden, zie bijvoorbeeld op pagina https://odb.belastingdienst.nl/. Hierin staat een selectieveld met het zichtbare label “Waarom vindt u dit?”. De toegankelijkheidsnaam van dit veld is “Kies een commentaar onderwerp” (door het verborgen label). De toegankelijkheidsnaam bevat nu niet de zichtbare tekst bij dit veld.

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
9. SC 3.2.2 - Bij input [niveau A]
   • Beschrijving van de afwijking:

     Verandering van de instelling van een component van de gebruikersinterface veroorzaakt niet automatisch een contextwijziging, tenzij de gebruiker geïnformeerd is over het gedrag vóór het gebruik van de component.

   • Oorzaak:

     Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/documentatie/?sfid=440&_sfm_status=Actueel&_sfm_doelgroep=Pensioenproducten staan meerdere filteropties. Zie bijvoorbeeld het selectieveld onder “Status”. Als hierin een keuze wordt gemaakt met het toetsenbord, wordt daarna de toetsenbordfocus verplaatst (deze staat niet meer op het selectieveld). Dit is een contextwijziging. Let op: het annuleren van een selectie mag ook geen focus verplaatsing tot gevolg hebben. Als na het selecteren van een optie op escape wordt gedrukt reageert de pagina alsof die selectie bevestigd is. Dat kan extreem desoriënterend zijn voor gebruikers die geen goed (visueel) overzicht hebben van de pagina als geheel.

   • Gevolg:

     Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
10. SC 3.3.1 - Foutidentificatie [niveau A]
    • Beschrijving van de afwijking:

      Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt, dan wordt het onderdeel waar de fout zit geïdentificeerd en wordt de fout tekstueel aan de gebruiker meegedeeld.

    • Oorzaak:

      Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/en/subscribe/ komen rode instructies in beeld in plaats van foutmeldingen. Deze witte teksten op een rode achtergrond hadden er ook van te voren kunnen staan om fouten te voorkomen. De teksten " Please select a list." en "Please specify a valid email address." geven niet duidelijk tekstueel aan dat er een fout is gemaakt. Gebruikers die deze visuele presentatie niet kunnen waarnemen kunnen nu missen dat dit foutmeldingen zijn. Een geldige foutmelding geeft aan waar de fout zit (de relatieve locatie van de tekst is daarvoor voldoende) en geeft in tekst aan dat het een fout is (daarvoor wordt meestal een ontkenning gebruikt). Denk aan teksten als "No topic was selected, please select one or more topics" en "Invalid email address". Op dit moment is de rode achtergrondkleur de enige visuele manier om te zien dat het om foutmeldingen gaat.

      Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/aanmelden/ is ene algemene foutmelding gebruikt om aan te geven dat er fouten zijn gemaakt. Het probleem is dat deze niet aangeeft waar de fouten zitten, daarvoor is de tekst bij elk verplicht veld nodig, maar bij de eerste twee invoeren gaat dit niet goed. Daar komt bij het niet invullen van "Voornaam" en "Achternaam" enkel de tekst "Dit veld is verplicht." te staan. Die tekst geeft niet aan dat beide velden verplicht zijn. Bij het niet vullen van één van deze invoeren wordt dat wel aangegeven.

    • Gevolg:

      Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

    • Alternatief:
    • Maatregel:

      Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
11. SC 4.1.1 - Parsen [niveau A]
    • Beschrijving van de afwijking:

      In content die geïmplementeerd is met opmaaktalen hebben elementen volledige begin- en eindtags, zijn elementen genest volgens hun specificatie, bevatten elementen geen dubbele attributen en zijn alle ID's uniek, behalve waar de specificatie deze eigenschappen toelaat.

    • Oorzaak:

      Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/voor-wie-is-onze-dienstverlening/ staan op regel 119 meerdere parsefouten. Er zijn daar problemen met de begin en eindtags van span, p en div-elementen.

    • Gevolg:

      Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

    • Alternatief:
    • Maatregel:

      Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
12. SC 4.1.2 - Naam, rol, waarde [niveau A]
    • Beschrijving van de afwijking:

      Voor alle componenten van de gebruikersinterface (inclusief, maar niet uitsluitend voor formulierelementen, links en door scripts gegenereerde componenten), kunnen de naam (name) en rol (role) door software bepaald worden; toestanden (states), eigenschappen (properties) en waarden (values) die door de gebruiker ingesteld kunnen worden, kunnen door software ingesteld worden; en kennisgeving van veranderingen in deze items is beschikbaar voor user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.

    • Oorzaak:

      Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/en/contact/ is de WAI-ARIA rol "rowheader" gebruikt buiten de specificatie. Doordat deze niet goed genest is binnen een row klopt de rol van deze code niet.

      Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/documentatie/?sfid=440&_sfm_status=Actueel&_sfm_doelgroep=Pensioenproducten staan onder de kop "Filteren" vier uitklapbare keuzelijsten. Twee van deze keuzelijsten hebben als eerste optie een invoerveld voor tekst staan. Hierdoor werken de opties "Onderwerp" en "Berichtstroom" als een uitklapbaar element dat een combobox laat zien. De huidige problemen met deze filters zijn onder andere dat de invoervelden voor tekst geen naam hebben, de koppeling tussen het invoerveld en de lijst met opties ontbreekt. De lijsten met opties hebben ook niet de juiste rollen. Er zijn meer fouten aanwezig in de filteropties, dit zijn enkele voorbeelden van fouten. Er zijn verschillende opties mogelijk om dit probleem op te lossen. Een hiervan is om keuzelijsten (select-elementen) te gebruiken. Een andere is om een input-element met een list-attribuut te gebruiken en de derde optie is om een WAI-ARIA combobox te gebruiken. Die laatste is complex en moet helemaal handmatig goed gezet worden om te voldoen. Op pagina's https://html.spec.whatwg.org/#the-list-attribute, https://www.w3.org/TR/wai-aria-practices-1.2/#combobox en https://www.w3.org/TR/wai-aria-1.2/#combobox staat meer informatie over deze verschillende opties. Het advies is om de oplossing eenvoudig te houden en om hier keuzelijsten zonder combobox te gebruiken. Let er ook op dat content die is verborgen met display:none ook niet beschikbaar is voor hulpsoftware.

      Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/voor-wie-is-onze-dienstverlening/ staat een knop zonder naam. Het aria-expanded attribuut op deze knop is goed ingesteld, de knop heeft om te voldoen aan dit succescriterium alleen nog een naam nodig.

    • Gevolg:

      Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

    • Alternatief:
    • Maatregel:

      Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022
13. SC 4.1.3 - Statusberichten [niveau AA]
    • Beschrijving van de afwijking:

      In content die is geïmplementeerd met opmaaktalen kunnen statusberichten door software bepaald worden met behulp van rol (role) of eigenschappen (properties), zodat hulptechnologieën de berichten aan de gebruiker kunnen presenteren zonder dat ze de focus krijgen.

    • Oorzaak:

      De foutmelding die eventueel in beeld komt op pagina https://odb.belastingdienst.nl/aanmelden is een statusbericht, maar doordat bij het in beeld komen van deze foutmelding de pagina opnieuw wordt geladen is het door die contextwijziging duidelijk dat er iets is veranderd op de pagina, deze contextwijziging alleen is niet voldoende om de status van het formulier over te brengen. De foutstatus wordt nu niet altijd goed gepresenteerd aan hulpsoftware. De functie van de aria-live tekst "Er was een probleem met je inzending. Controleer de onderstaande velden." moet altijd beschikbaar zijn voor hulpsoftware. Doordat de pagina opnieuw geladen wordt werkt de WAI-ARIA oplossing niet betrouwbaar. Doordat er hier een algemene foutmelding bovenaan staat is er een eenvoudigere optie en dat is om als de pagina met foutmeldingen geladen is de toetsenbordfocus te laten landen op de tekst "Er was een probleem met je inzending. Controleer de onderstaande velden." bovenaan. Op die manier wordt die tekst na het laden altijd als eerste gepresenteerd en is de status van de pagina voor alle gebruikers beschikbaar. Visueel is dat ook handig omdat de algemene foutmeldingtekst dan in beeld komt te staan. Als de pagina niet opnieuw geladen wordt zoals op https://odb.belastingdienst.nl/en/subscribe/ is het gebruik van aria-live en role="alert" of "polite" wel een optie. De suggestie is om per pagina maximaal één role="alert" te gebruiken. Als er twee van die statusberichten zijn wordt er namelijk maar één gepresenteerd, bij "polite" wachten de berichten op elkaar en gaat er geen informatie verloren. Op pagina https://odb.belastingdienst.nl/en/subscribe/ gaat het goed bij de enkele fout om geen geldig e-mailadres in te vullen, maar bij het niet selecteren van een of meer vakjes wordt de tekst niet gepresenteerd. De focus op het input-element zetten in combinatie met de aria-describedby zorgt ervoor dat het statusbericht wordt gepresenteerd.

    • Gevolg:

      Deel van de content en functionaliteit van de website is minder goed toegankelijk voor sommige gebruikers.

    • Alternatief:
    • Maatregel:

      Er wordt nader onderzocht hoe dit issue opgelost kan worden.

    • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-07-2022

Andere toegankelijkheidsissues

1. Medewerkers beschikken over ontoereikende kennis en/of vaardigheden
   • Beschrijving van het issue:

     Niet alle medewerkers zijn voldoende op de hoogte van de eisen mbt digitale toegankelijkheid.

   • Oorzaak:

     (Sommige) medewerkers zijn nog onvoldoende op de hoogte van eisen mbt digitale toegankelijkheid.

   • Gevolg:

     Dit heeft vooral een (negatief) effect op de toegankelijkheid van pdf-bestanden.

   • Alternatief:
   • Maatregel:

     Opleiding van medewerkers

   • Planning voor de uitvoering van de maatregel: 01-01-2024

Onevenredige last

De maatregelen die Belastingdienst heeft benoemd leiden niet tot een onevenredige last.

(Zie onder uitleg over onevenredige last voor meer informatie)

---

Algemene toelichting

Uitleg over de nalevingsstatussen

De vooruitgang in digitale toegankelijkheid wordt bepaald aan de hand van nalevingsstatussen, die weergeven hoever een overheidsinstantie is gevorderd met het toegankelijker maken van een website. Voordat de wettelijke verplichting van kracht werd waren er slechts twee statussen: de toegankelijkheidsnorm schreef voor dat een website volledig moest voldoen aan alle toegankelijkheidseisen, met als resultaat status voldoet volledig. In geval het niet kon worden aangetoond dan was de status altijd voldoet niet.

De huidige aanpak kent vijf nalevingsstatussen. Doel is het bereiken van de status voldoet volledig. De statussen voldoet gedeeltelijk en eerste maatregelen genomen zijn tussenstappen op weg naar het einddoel.

De statussen en hun kenmerken zijn:

A: Voldoet volledig

• De overheidsinstantie kan aantonen dat de website of mobiele app volledig aan alle toegankelijkheidseisen uit de norm voldoet.
• De overheidsinstantie voldoet zowel aan de wettelijke verplichting als aan de norm.
• Het in de wettelijke verplichting vastgelegde doel is behaald.

B: Voldoet gedeeltelijk (= in control verklaring)

• De overheidsinstantie kan aantonen dat er een actueel, volledig en juist beeld is van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• Er wordt nog niet voldaan aan alle toegankelijkheidseisen uit de norm.
• De overheidsinstantie heeft concrete verbetermaatregelen benoemd en een planning gemaakt om de afwijkingen te herstellen.
• De overheidsinstantie is daardoor in control over de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie voldoet wel aan de wettelijke verplichting, maar nog niet volledig aan de norm.

C: Eerste maatregelen genomen

• Er is nog geen goed beeld van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie heeft concrete verbetermaatregelen genomen om dat beeld te krijgen.
• De overheidsinstantie voldoet wel aan de wettelijke verplichting, maar niet aan de norm.

D: Voldoet niet

• Er is geen goed beeld van de toegankelijkheid van de website of mobiele app.
• De overheidsinstantie heeft geen concrete verbetermaatregelen benoemd om inzicht te krijgen in de (mate van) toegankelijkheid.
• De overheidsinstantie voldoet enkel aan de wettelijke verplichting om een toegankelijkheidsverklaring te publiceren.
• Omdat de wettelijke verplichting voorschrijft dat overheidsinstanties de noodzakelijke maatregelen nemen om hun websites en mobiele applicaties toegankelijker te maken worden de overheidsinstantie aangespoord om binnen een bepaalde termijn concrete maatregelen te benoemen, inclusief planning.

E: Geen toegankelijkheidsverklaring gepubliceerd

• De overheidsinstantie heeft voor de website of mobiele applicatie geen toegankelijkheidsverklaring gepubliceerd.
• De overheidsinstantie voldoet niet aan de wettelijke verplichting om een toegankelijkheidsverklaring te publiceren.
• Omdat de wettelijke verplichting voorschrijft dat overheidsinstanties de noodzakelijke maatregelen nemen om hun websites en mobiele applicaties toegankelijker te maken wordt de overheidsinstantie aangespoord om op korte termijn een toegankelijkheidsverklaring te publiceren waarin concrete maatregelen zijn benoemd, inclusief planning.

Het uitgangspunt is dat verbetermaatregelen worden benoemd, ingepland en uitgevoerd. En dat daarmee wordt doorgegaan totdat volledig aan alle toegankelijkheidseisen is voldaan.
Als een website lange tijd in een status blijft hangen, dan wordt aan de beleidsmatige eis toegankelijker maken niet langer voldaan.

Uitleg over onevenredige last

Het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid staat overheidsinstanties toe om gebruik te maken van de mogelijkheid om afzonderlijke eisen uit de toegankelijkheidsstandaard - tijdelijk - niet toe te passen, als dit voor hen onevenredig belastend is.

Met de uitzonderingsmogelijkheid 'onevenredige last' dient zorgvuldig te worden omgegaan; het ontbreken van prioriteit, tijd of kennis bij een overheidsinstantie zijn geen legitieme redenen om de toegankelijkheidsstandaard niet toe te passen.

Zie voor de formele, geldende tekst artikel 3, lid 2 tot en met 4 en de toelichting bij artikel 3 van het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid.

Inhoud die buiten de werkingssfeer valt van het Besluit

Het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid is niet van toepassing op de volgende content van websites en mobiele applicaties:

• Kantoorbestandsformaten die zijn gepubliceerd voor 23 september 2018, tenzij dergelijke content nodig is voor actieve administratieve processen met betrekking tot de door de betrokken overheidsinstantie vervulde taken;
• Vooraf opgenomen, op tijd gebaseerde media die zijn gepubliceerd voor 23 september 2020;
• Live uitgezonden, op tijd gebaseerde media;
• Onlinekaarten en onlinekarteringsdiensten, mits essentiële informatie op navigatiekaarten op een toegankelijke, digitale wijze wordt verstrekt;
• Van derden afkomstige content die niet door de betrokken overheidsinstantie wordt gefinancierd of ontwikkeld en evenmin onder haar verantwoordelijkheid valt;
• Reproducties van stukken uit erfgoedcollecties die niet volledig toegankelijk kunnen worden gemaakt om redenen van bewaring, authenticiteit of het ontbreken van geautomatiseerde en kostenefficiënte oplossingen om toegankelijkheid te bewerkstelligen;
• Content die enkel beschikbaar is voor een gesloten gebruikersgroep en die is gepubliceerd voor 23 september 2019, tot de betreffende website ingrijpend wordt herzien;
• Content van websites en mobiele applicaties die niet noodzakelijk is voor actieve administratieve processen en die niet wordt aangepast na 23 september 2019.

Bron: Artikel 2, tweede lid van het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid.

Links naar bronnen

In deze verklaring wordt gerefereerd aan verschillende bronnen. Onderstaande lijst bevat de links naar deze bronnen.

• Nederlandse regelgeving
  • Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2018-141.html
• Europese regelgeving waarop de Nederlandse regelgeving is gebaseerd
  • Europese Richtlijn 2016/2102: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32016L2102
  • Modeltoegankelijkheidsverklaring: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32018D1523
• Gerefereerde specificaties
  • EN 301 549 v3.2.1, hoofdstuk 9 Web (voor websites) of 11 Software (voor mobiele applicaties): https://www.etsi.org/deliver/etsi_en/301500_301599/301549/03.02.01_60/en_301549v030201p.pdf
    Zie voor aanvullende informatie ook tabel A.1 (voor websites) en A.2 (voor mobiele applicaties), beide in Bijlage A.
  • WCAG 2.1: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/wcag/
  • WCAG-EM 1.0: https://www.w3.org/WAI/test-evaluate/conformance/
  • ACT Rules Format 1.0: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/act/
  • EARL 1.0: https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/earl/

template versie 20211209